Teknoloji Oyununun Kuralları Değişiyor

    technology_sector

    Küreselleşme ve hayatın değişen koşullarının dijitalleşme üzerinde yarattığı değişimin ve dönüşümün kapsamlı bir şekilde ele alındığı yazımız sizlerle. Keyifli okumalar!

    Küresel teknoloji yarışında yeni bir aşamaya girmek üzereyiz.

    Teknoloji sektörünün tekellerin hegemonyası altında olduğu fikrine o kadar geniş bir kitle tarafından inanılıyor ki bu, yatırımcı stratejilerinden antitröst düzenleme makamlarının hukuki yorumlarına kadar tüm düşünme şekillerini tekelleştirdi. Ama bu tekeli sürdürmek giderek zorlaşıyor. Uzunca bir kemikleşme sürecinden sonra sektör dinamik bir aşamaya giriyor. Amerika'da dijital piyasalar, ikinci ve üçüncü firmaların yerleşik firmayla şiddetli rekabete giriştiği, az sayıda satıcıdan oluşan oligopollere doğru kayıyor. Büyük teknoloji firmaları müşteriler ve veri üzerine mücadele ediyor: Apple ve Facebook arasında iPhone kullanıcılarının güvenliğini kimin koruyacağına ilişkin kapışmaya bakın. Asya'nın her tarafında holding şirketler savaş veriyor. Endüstrinin ortaya çıkmakta olan yapısı, açık ve yaygın kapitalizmden oldukça uzak. Gene de bir hasımlar oligopolü, tekelden çok daha iyidir. Yaratıcı yıkım fırtınası, Silikon Vadisinde eskiden güçlü eserdi. Üstünlük pozisyonundan indirilen firmaların listesi Fairchild Semiconductor'dan Hewlett-Packard'a kadar uzanıyor. Yine de son zamanda devler tutunmayı başardı: Apple ve Microsoft 40 yaşın üstünde, Alphabet ve Amazon da 20 yaşın üstünde var; bu ay Facebook bile 17 yaşına giriyor. Ne oldu? Veri girişin önünde bir engel oluşturabilirken ağ ve ölçek etkileri, büyüklüğün daha çok büyüklük yarattığını gösteriyor. Arama, sosyal medya, reklam, e-ticaret, streaming, araç çağırma, teslimat ve ödeme, hepsi bu simyasal özellikleri az çok gösteriyor. Seçtikleri alanlarda üstünlük edindikten sonra birçok teknoloji firması, özellikle de büyük olanlar, son on yılda birbirleriyle pek fazla rekabet etme isteği sergilemedi. Microsoft Bing'deki en yaygın üç arama Facebook, YouTube ve Google. Amazon'un Fire Phone'unu hatırlayan var mı?

    Değişim yaklaşıyor

    İlk bakışta hiçbir şey değişmiş değil. Teknoloji firmaları kazançlı bir 2020'nin tadını çıkardı ve yatırımcılar bunun devamının geleceğini iddia ediyor. Amerika'nın beş devinin toplam 7,6 trilyon dolarlık piyasa değeri bunların satışlarının önümüzdeki 10 senede iki katına çıkacağı anlamına geliyor. Ama eğer daha yakından bakarsanız, bir değişim yaklaşıyor. Yerleşik firmalar küçülmüyor; ağırlıklandırılmış ortalama piyasa payları, 11 Amerikan teknoloji alt sektöründe yüzde 35 ile istikrarlı görünüyor. Ama ikinci ve üçünü firma payları 2015'ten beri yüzde 18'den yüzde 26'ya yükseldi. Bu, daha derin iki trendi yansıtıyor.

    Öncelikle, büyük teknoloji firmaları, ana ürünleri olgunlaştıkça, yeni teknolojik fırsatlar ortaya çıktıkça ve Amerika'da, Avrupa'da ve Çin'de düzenleme problemleri biriktikçe çeşitleniyor. Firmalar yıllardır bundan bahsediyordu ama bu şimdi gerçekleşiyor. Beş Amerikan devinin diğerleriyle örtüşen getirilerinin payı 2015'ten beri yüzde 22'den yüzde 38'e yükseldi. Microsoft ve Alphabet, bulutta Amazon'la savaşıyor. Amazon ise dijital reklamcılıkta yükselen güç. Pazar payındaki kaymanın üçte birinden sorumlu olan ikinci trend, dış oyuncuların momentum kazanması. Yerleşik şirket yapısının üst sıralarından 98 yaşındaki Disney, 18 ay içinde 116 milyon yeni streaming müşterisi edindi, bu arada 58 yaşındaki Walmart, geçen yıl çevrimiçi satışlardan 38 milyar dolar gelir sağladı. E-ticarette Shopify ve PayPal gibi bağımsız teknoloji şirketleri, pandeminin sağladığı dijital talep artışı sayesinde atılım yaparak varlıklarını sürdürebilecek kadar gelir yaratmayı başardı. 

    Çeşitlenme yoluyla genişleme

    Bu rekabetin kısa süreli ve geçici olduğunu düşünebilirsiniz ama Asya'da müşterilerin en yeni ürünlere sıçramasının ve ürünler arasındaki sınırların bulanıklaşmasının pazar payı kaymalarına, düşük marjlara ve inovasyona yol açmasının emsalleri var. Çin'de 100 milyar dolar veya daha fazlası değerinde Alibaba, Tencent ve beş diğer yarışmacı var. Hindistan'ın Jio'su var ve Güneydoğu Asya'nın Grab'i, Gojek'i ve Sea'sı var. Bütün bu firmalar statik bir tekeli ne pahasına olursa olsun korumak yerine akışkan bir hizmetler yelpazesini satın almaya ikna edilebilecek aboneler bazında düşünüyor. Bu, rakiplerle çarpışmayı gerektirse bile, çeşitlenme yoluyla genişlemeyi amaçlıyorlar. Tehlike, oligopolist rekabetin bir tür mizah yarışması olması. Apple ile Alphabet ikilisinin telefon işletim sistemleri veya uygulama mağazaları üzerindeki hâkimiyeti henüz bozulmadı. Reklam verenlerin, mesela Amazon ile Facebook arasında tercih olanakları var ama bu reklamların hedef kitlesinin Facebook patronu Mark Zuckerberg'in ürünlerine karşı gerçek bir alternatifi yok. Ve firmalar arasında çok fazla örtülü bağlantı var. Alphabet, Google'ı iPhone'un varsayılan arama motoru yapması için Apple'a yılda 12 milyar dolar ödüyor. Alibaba ve Tencent yeni giriş yapan bazı Çin firmalarında paya sahip. Boy göstermeye başlayan antitröst uygulayıcılarının fark yaratabileceği yer burası. Apple ve Google uygulama mağazaları hakkındaki şikâyetlerle yüz yüze kalırken Google'ın söz konusu ödemeleri bir Adalet Bakanlığı davasının konusu oldu. Avrupa farklı firmaların ürünlerinin birlikte çalışabilmesi ve kullanıcıların verilerini taşımalarına yardımcı olmak için kurallar planlıyor. Çin'in e-ticaret şirketleri için, yeni yarışcıların girişinin engellenmemesi de dahil, yeni bir "dokuz yapılmayacak şey" listesi var.

    İnovasyon güçlenebilir

    Tutkunun çok olması iyidir. Alphabet, bulut platformuna iş çekmeye çalışırken yılda 6 milyar dolar kaybediyor; Amazon'un tüm hayatı boyunca kaybettiğinden daha fazla. Disney 2024'e kadar 325 milyon aboneye sahip olmayı planlıyor. PayPal 2025'e kadar finansal süper uygulamasında 750 milyon kullanıcıya sahip olmak istiyor. Walmart yakın zamanda bir reklam firması satın aldı. Facebook e-ticarete giriyor. Microsoft iki sosyal medya firması satın alma fikrini değerlendirdi, TikTok ve Pinterest.Çin'deki Huawei ise iOs-Android ikilisinin işletim sistemlerindeki egemenliğine alternatif üretmekle meşgul. Oligopolist rekabet tüketicilere birçok şekilde fayda sağlayabilir. Daha fazla firma genişleyen bir yelpazede hizmet sunmak için rekabet ettikçe seçenekler artabilir: 11 Amerikan firmasının 100 milyon dijital abonesi var. Platformlar kendini güvenilir şekilde farklılaştırdıkça standartlar yükselebilir. Bu yüzden Apple yakında iPhone kullanıcılarına Facebook'un otomatik veri izleme fonksiyonundan vazgeçmek isteyip istemediğini soracak ve reklamcılık piyasasını tepetaklak edecek. Ve firmalar müşteriye erişimi kontrol etmek için sanal gerçeklik gibi yeni araçlar aradıkça inovasyon güçlenebilir. 2000'de teknolojinin kaderinin tekelleşme olduğunu tahmin eden çok az kişi vardı, bu fikir sonradan kabul görür oldu. Bugün ortaya çıkan oligopolistik rekabetin sürüp sürmeyeceğini veya müşterilere faydasının olup olmayacağını kimse bilmiyor. Ama durum yıllardır olduğundan çok daha umut verici. Düzenleyiciler kapalı pazarları zorla açmaya çalışıyor, finansal bir patlama paranın bol olması ve küresel çevrimiçi aktivitenin artmasının talebi artırdığı anlamına geliyor. Daha yarışmaya açık bir dijital ekonominin pazarlar, tüketiciler ve şirketler için etkileri büyük olurdu. Bu daha muhtemel görünüyor.
    Raydan Çıkmak ya da Çıkmamak: Bir SEO Danışmanını...
    Siber Güvenlikte Kariyer Yolları-Bölüm 2
     

    Yorum

    Zaten Hesabınız Varsa Buradan Oturum Açın
    Henüz bir yorum yapılmamış. İlk yorum yapan siz olun
    © 2023 BinYaprak. Tüm Hakları Saklıdır.
    Bir TurkishWIN girişimidir.