Betül Çoban ile İlham Röportajı

CampusWIN Academy liderlerimizden Kübra Takcı ve Sevilhan Odabaşı'nın değerli hocaları Betül Çoban ile yaptıkları röportaj sizinle. İlhamla kalın, keyifli okumalar! 

1) Sizi kısaca tanıyalım, nerede doğdunuz, ne okudunuz, şimdi ne yapıyorsunuz?

Almanya'da doğdum ama devamında Türkiye'deydim. Babamın işi dolayısıyla çok fazla şehir gezdik. 10 farklı şehirde eğitim görmüşümdür. İlköğretim birinci sınıfı bile iki farklı okulda okudum. Bu nedenle her girdiğim ortama kolay adapte olma konusunda çok sıkıntı çekmiyorum. Liseyi Çorum'da üniversite eğimimi Ankara'da tamamladım. Endüstri Mühendisliği lisansından sonra, yine aynı okulda TOBB ETU'de master yaptım. O Süreçte asistan olarak görev aldım. Sonrasında da doktora eğitimimi Birleşik Krallık'ta yer alan Güneydoğu İngilitere'de bulunan University of Kent'te tamamladım. Bu süreçte de derslerde hem asistan hem hoca olarak görev aldım. Yaklaşık 1 yıl önce de Abdullah Gül Üniversite'sinde Dr. Öğretim Üyesi olarak görevime başladım. 

2) Sizi yönlendiren anlar ve kişiler kimlerdi? Mesleğinizi nasıl seçtiniz, karar anlarınız neler oldular?

İyileştirmek sanırım hayat temalarımdan biri ve çok bilinçli olmasam da iyileştirmek için bu bölümü seçtim. Yakın çevremde hiç mühendis yakınım yoktu. Arkadaşlarım tıp veya diş hekimliği okumak isterken, bir şekilde hayatın analitik tarafından kopmak istememişim galiba. Ama bu kararın çok bilinçli olduğuna inanmıyorum. Dolayısıyla böyle bir yönlendirme oldu mu bilemiyorum. Sınavda yüksek bir sıralamam vardı ve ailenin ilk torunu olduğum için benden tıp okumamı bekliyorlardı. Fakat ben mühendis olmak istiyordum. 

3) Aileniz kariyer yolculuğunda sizi nasıl yönlendirdi, destek oldu mu?

Para kazanma motivasyonu olan bir ailede yetişmedim. Hayatta daha farklı bir mücadele olduğunu hissediyorum. Bu değerin yeterince önemsenmediği bir ortamda, değer verdiğim yönlerde ilerlemenin faydasını gördüm. Akademik alanda ilerledikçe, daha geniş bir etki alanım olduğunu hissettim. Özellikle kar amacı gütmeyen bir alanda çalışmak istemek motivasyonumu güçlendirdi. Sonrasında afet yönetimi ve insani yardım lojistiği gibi alanlara yönelmeye karar vermemde büyük bir etkisi oldu. Her zaman yapabileceğime inandıkları için bu desteği ailem tarafından hep hissettim. Doktora yapma konusunda kararsız kaldığımda bile, özellikle babam bu fırsatın benim için çok iyi olduğu konusunda teşvik etti. Ben ailemi değil, onlar beni ikna etti diyebilirim. Milli Eğitim Bakanlığı'nın YLSY bursu ile devlet yüksek öğrenim için burs sağlıyor. Bu bursa sınav sonuçlarına göre seçilen öğrenciler yurtdışında yüksek lisans veya doktora yapmak üzere gönderiliyor. Bir arkadaşımın son gün başvurduğu programa ben de son dakika başvurdum ve bursu kazanma şansı bana nasip oldu. 

4) Kendinizi geliştirmek için neler yapıyorsunuz?

Kişisel hayatımda, iş dışında iyi bir okurum. Özellikle gündelik yaşam öyküleri de ilgimi çeker. Psikoloji ve sosyoloji alanında da okumayı seviyorum. Yaşam motivasyonlarımızı hem kişisel hem toplum bazında anlamaya çalışıyorum.

Doğa ve hayvanlarla aram iyi. Haftasonları doğa yürüyüşü yapan gruplarla yürüyüşlere katılıyorum. Zihnimi berraklaştırıyor ve doğayı anlama içgüdüm geliştikçe yaşam enerjim de artıyor.

Mesleki anlamda ise güncel çalışmaları takipte kalmaya gayret ediyorum ve özellikle disiplinler arası çalışmalara odaklanıyorum. Dar alan ve uygulanması çok da mümkün olmayan teorik çalışmalardansa başka alanların dokunuşları ile daha uygulanabilir bir çalışma üretmek için başka alandan araştırmacılarla proje üretmek için çalışıyorum. Mesela ben, köprü ve viyadüklerin depreme karşı sağlamlaştırma projelerinin önceliklendirilmesi projesini çalıştım. Optimizasyon ve karar verme süreçleri benim alanım olsa da bir inşaat veya deprem mühendisinden özellikle teknik manada destek almam gerekiyor. 

5) Hayatınıza etki eden, ilham aldığınız kişiler kimler, bize onlardan bahseder misiniz?

Kendilerine verilmeyen imkanları bize sağlayan ve her daim yapabileceğimize inandıran babam ve annem. Kendi geçmedikleri yolları yürümemiz için bize cesaret verdiler. Yol zordu ama belki de yola çıkmak bu yüzden zor olmadı.

Zor bir lisans dönemi geçirdikten sonra son senemde tekrar tutunma çabamda bazı derslerimi tekrar aldım. O derslerden bölümün en zor derslerinden biri olan Yöneylem Araştırması-2 dersini Hakan hocadan aldım. Hocanın hiçbir dersini kaçırmadım ve zihnen de oradaydım. Modellemeyi 4. Sınıfta bu hocamdan öğrendim. Sonrasında sınıfın en yüksek ortalamasını alıp geçtiğimde, hocanın araştırma projesine bursiyer olarak kabul aldım. Yapabileceğime inandığı ve bilgisi, deneyimi ile beni her daim desteklediği için ilk olarak Hakan Gültekin diyebilirim. Hocalık dönemimde onu örnek alacağıma eminim.

Alanımda Pınar Keskiocak, çalışma alanı ve çalışmaları ile ilham oluyor. Şu an Georgia Tech'de profesör ve hem sağlık lojistiği hem de yardım lojistiği alanında büyük bir isim. Disiplinlerarası çalışmaları çok iyi yürüten bir isim.

Eski mahallemizde yaşayan Şaziye teyze vardı, hiç aç hayvan bırakmazdı. Bir ağ kurmuştu, bir kişi fırından bayat ekmek getiriyor, bir kişi kasaptan çorbalık tavuk, kemik vs getiriyor. O da kazanla tavuk veya kemiği pişirip hem suyunu hem etini bayat ekmeklerle pay edip mahallede aç hayvan bırakmıyordu. Hayvanlar için öyle güvenilir bir kaleydi ki, kediler doğum için onun evinin etrafında bir yer seçiyorlardı. Hep hatırlarım ve o bana ilham olur.

Betül Kaçar, NASA Genç Araştırmacı ödülünü kazanan güçlü bir kadın. Evrende yaşam izlerini izleyen bir bilim kadını.

Etki alanının büyüklüğünden bağımsız kendi dışında, dünya üzerindeki herhangi bir şeye iyi yönde etkide bulunan herkesten ilham alıyorum. 

6) Kendimizi geliştirmek için hangi kaynakları veya dijital kaynakları takip edelim? Mutlaka okumalısın dediğiniz kitaplar var mı?

Klasikleri okuyun derim. Başka kültürlerde, algıların ve motivasyonların nasıl değiştiğine dair bir bilgi sahibi olun.

Kişisel gelişim kitaplarını çok takip etmiyorum ama aklıma ilk gelen Şimdi'nin Gücü, Eckhart Tolle oldu.

Bir kitabın farkındalığınızın gelişimine katkıda bulunması gerekir. Çok güzel podcast kanalları var. Aklıma gelen Organik Beyinler oldu. Onların tecrübesinden de çok şey öğrendim. 

7) Tekrar 20 yaşında olsanız neyi farklı yapardınız? Bu mesleği seçmeyi düşünenlere ne tavsiye edersiniz?

20 yaşıma dönsem, o yaşımı yaşardım. Olabildiğince sevdiğim ve yürüyebileceğim bir yol bulmak için çabalardım. "Başarı"nın benim için ne anlam ifade ettiğini daha iyi anlamaya ve değerlerimden ödün vermeden başarılı olmak için çalışırdım. Gelecekte ne olacak kaygısından sıyrılıp, o zamanın sorumluluklarına odaklanırdım.

Endüstri Mühendisliği, matematikle arası iyi ve analitik düşünme becerisine sahip insanların daha mutlu olabilecekleri bir yer. Bu mesleği seçin demem, yeteneklerinize ve hayallerinize en uygun mesleği seçin derim. Eğer yanlış seçtiğinizi düşünüyorsanız da her zaman yandan diğer yola ayrılabileceğiniz veya gittiğiniz yönü değiştirebilme imkanınız olabilir. 

Bu değerli röpotaj için Betül Çoban'a teşekkür ederiz.

Bu röportaj, CampusWIN Academy liderleri Kübra Takcı ve Sevilhan Odabaşı tarafından yazılmıştır.