Net Sıfır Karbon İçin Ne Kadar Yatırım?

İklim krizi ile birlikte hayatımızın merkez konularından biri olan net sıfır karbon için ekonomik açıdan neler yapılmalı? Keyifli okumalar! 

KLAAS LENAERTS 

SIMONE TAGLIAPIETRA 

GUNTRAM B. WOLFF 

Bruegel 

Eylül 2021

Avrupa Birliği ve diğer büyük ekonomilerin, yüzyılın ortasına kadar iklim açısından nötr olmak için bu 10 yıl boyunca sera gazı emisyonlarını önemli ölçüde azaltması gerekiyor. AB, "Fit for 55" (55'e Uyum) paketinde önerilen çeşitli politikalarla, emisyonlarını 2030'a kadar 1990 seviyelerine kıyasla yüzde 55 oranında azaltmayı hedefliyor. ABD'nin hedefi de emisyonlarını 2030'a kadar 2005 seviyelerine göre yüzde 50-52 oranında azaltmak. Çin ise CO2 emisyonlarını 2030'dan önce en üst noktada azaltmayı istiyor. Tüm bunları başarmak için ciddi yatırımlara ihtiyaç var.

Aşağıda, iklim hedeflerine ulaşmak için gereken yatırımlarla ilgili bazı tahminleri gözden geçirdik ve mevcut altyapıyı değiştirmek için halihazırda harcanacak paranın üzerinde bir yatırımın makroekonomik önemini ele aldık.

Küresel enerji yatırım trendleri 

Uluslararası Enerji Ajansına (IEA) göre, küresel enerji yatırımları şu an için yılda yaklaşık 2 trilyon dolar ya da küresel GSYİH'nin yüzde 2,5'i seviyesinde bulunuyor. Şu an çizilen yola göre bunun 2030'a kadar GSYİH'nin yüzde 4,5'ine veya 5 trilyon dolara yükselmesi ve 2050'ye kadar net sıfır CO2 emisyonuna ulaşmak isteniyorsa rakamın en azından 2050'ye kadar bu seviyede kalması gerekiyor. Bu yatırımın çoğu, yeni ekonomik sektörleri elektrik kullanmaya yönlendirmek, elektrik sistemini çok daha yüksek hacimlere çıkarıp yenilenebilir enerji dönüşümü için daha uygun hale getirmek adına elektrik üretimi ve altyapısına harcanacaktır.

Net sıfır karbon için çizilen diğer yollar da benzer boyutlara işaret ediyor. Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA), önümüzdeki 10 yıl için gerekli yatırımın, baştan yapmak kaydıyla, 2030'a kadar yılda 5,7 trilyon dolar olduğunu ama daha sonra bu miktarın düşebileceğini söylüyor. Bloomberg New Energy Finance (BNEF), ortalama yatırım ihtiyacının 2050'ye kadar yılda 3,1 trilyon ila 5,8 trilyon dolar arasında olacağını tahmin ediyor.

Avrupa Komisyonu, 2030 iklim hedefine ulaşmanın, şimdiden başlayarak, yıllık ortalama 360 milyar euro ek yatırım gerektireceğini tahmin ediyor. Bu da yatırımların son 10 yılda, yıllık ortalama 683 milyar eurodan yılda yaklaşık 1 trilyon 40 milyar euroya çıkması anlamına gelir. Bu ek yatırımın yaklaşık üçte biri, büyük araçların değişmesi gerektiğinden açık ara en büyük bileşen olan nakliye sektörüne olacaktır. Konut ısıtılmasına yapılan yatırımın da iki katına çıkarılması gerektiğine vurgu yapılıyor. Ancak elektrik şebekeleri ve tesisler gibi nispeten daha küçük bileşenlere yatırımın da iki kat artması gerekiyor.

Tüm bu tahminlere göre, yüzyılın ortasına kadar iklim konusunda nötr seviyeye ulaşmak için enerji ve nakliye sistemlerine, mevcut seviyenin üzerine GSYİH'nin yaklaşık yüzde 2'si kadar daha ek yatırım şart. Gerekli yatırımların boyutu ve kapsamı, bunun makroekonomik etkilerinin önemli olacağı anlamına geliyor.