21. Yüzyıl İnsanı: Nasıl biri? Neyi farklı yapıyor?

21. yüzyılın ana teması, fark yaratmak ve fark yaratacak tek faktör de insan. Her şeyin hızlı değiştiği, çabuk tüketildiği bu yüzyılda farklı kalan tek şey insan.

21. yüzyıl insanından ne beklendiğini ilk olarak Daniel Pink'in "A Whole New Mind–Bir Tüm Yeni Akıl" kitabında keşfettim. Pink, bu çağın insanını ana hatlarıyla yaratıcı, sorgulayan, empati yeteneği yüksek ve insan etkileşiminin inceliklerini anlayabilen bir insan olarak tanımlıyordu. Kişinin teknik yeteneklerinden ziyade, bireysel yanının altını çiziyordu. Son yıllarda koç olarak yaptığım tüm araştırmalar gösteriyor ki, 21. yüzyılın ana teması, fark yaratmak. Bu farkı yaratacak tek faktör de insan. Çünkü rekabetin arttığı, her şeyin sürekli ve hızlı değiştiği, çabuk tüketildiği ve sıradanlaştığı bu yüzyılda farklı ve "kendine has" olarak kalan tek şey insan.

Onun için bugün hayatın her alanında bu farklılığını keşfedip ortaya koyabilen insanlar tercih ediliyor. Ancak bu insanlar kendilerini ve dünyayı başka bir noktaya götürmekte etkin olabiliyor.

Peki nedir 21. yüzyıl insanlarını farklı yapan?

Ben 21. yüzyıl insanını farklı yapan özellikleri 3 ana başlık altında topluyorum.

1. Kendini iyi tanıyan ve kendi ile ilgili farkındalığı yüksek insanlar, 
2. Öğrenilmiş sistemleri ve bilgileri olduğu gibi kabul etmeyip sorgulayanlar, 
3. İnsan faktörünü önde tutanlar. 

Bu yazıda ilk özellikten bahsedip, diğerlerini sonraki yazılarda paylaşacağım.

İnsan kendini nasıl tanır?

Kendini tanımak, kendimizle ilgili farkındalığı arttırmak hepimizin duyduğu, belki öneminin de farkında olduğu ama çok azımızın başardığı bir iştir. Ben kendini tanımayı, basitçe kişinin görünen yüzünün ötesine geçip kendini anlayabilme sanatı olarak tanımlıyorum. Bu, insanın değer yargılarını, ne ile motive olduğunu, bu dünyaya ne için geldiğini, korkularını, güçlü yanlarını, önceliklerini ve derinlerde kalmış diğer pek çok yanını keşfettiği bir süreç. Zor, emek isteyen ama kişinin kendine has farklılığını ortaya çıkaracak tek yol.

Peki insan kendini tanımak için ne yapmalı?

Önce bu iş için diğer pek çok işte olduğu gibi ciddi zaman ayırmalı. Düzenli ve bilinçli bir şekilde kendi ile yalnız kalıp, içine dönüp, yukarıda birkaç örneğini verdiğim konular üzerine düşünmeye başlamalı. 

İkinci adım ise tanıdığı ve güvendiği kişilerden kendi hakkında "geri bildirim" toplamaktır. Çevremiz çoğunlukla bize ait ama bizim farkında olmadığımız özelliklerimizin tespitinde bizden daha başarılıdır. 

Kişinin kendini keşfetmesine yardımcı olacak bir başka unsur da farklılıklarla bir arada olmasıdır. Her ne kadar farklı olan şeyler bizi korkutsa da insan en çok farklılıklardan öğrenir. Farklı bir ortam, farklı insanlar, farklı görüşler, kısaca bilinen ve rutinden farklı olan her şey kişiyi düşünmeye ve kendini sorgulatmaya iter. 

Bütün bu çalışmalara ek olarak kişinin profesyonel danışmanlarla yapacağı çalısmalar da kendini tanıma sürecinde inanılmaz fark yaratır. Kişinin kendini, duygu ve düşüncelerini tüm çıplaklığıyla ortaya koymasını sağlayan bu çalışmalar, sürece hız kazandıracak önemli unsurlardan biridir.

Kendini tanıma sürecinin en zor aşaması nedir?

Elbette kişinin daha farklı boyutta tanımayı başardığı kendisini bu haliyle kabullenmesi. Farklılıklarını kabul etmek onu ortaya koymak için gerekli ilk adımdır. II. bölümde görüşmek üzere. 

Kaynaklar: 

1. The Definition and Selection of Key Competencies, OECD, Paris, 2005. 
2. The World of Tomorrow and the Person of Tomorrow by Carl Rogers, 1980. 
3. Dancing at the Edge – Competence, Culture and Organization in the 21st Century by Maureen O'Hara and Graham Leicester, 2011. 
4. A Whole New Mind by Daniel H. Pink, 2005.

Bu yazı Bin Yaprak misafir yazarlarından Oya Günay tarafından yazılmıştır.