Türk Kadınına Işık Gibi Doğan İsim: Latife Bekir Çeyrekbaşı

20. yüzyılın ilk yarısı, Cumhuriyetin ilk yıllarında Türkiye'deki feminist hareketin önde gelen isimlerinden biriydi. Latife Bekir Çeyrekbaşı, ya da kendisine Atatürk'ün verdiği soyadı ile Latife Işıkdoğdu. Eğitimci, siyasetçi ve kadın hakları savunucusuydu. Kadınlar Halk Fırkasının ve Türk Kadın Birliğinin kurucu ve yönetim kadrolarında yer aldı. 

1901 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'da doğdu. Eski Maarif-i Umumiye nazırlarından Abdüllatif Suphi Paşa'nın torunu ve milletvekili Hamdullah Suphi Tanrıöver'in yeğeniydi. Babası Orman ve Madenler Müdürü Yusuf Kamil Bey, annesi İkinci Meşrutiyet döneminde Selanik ve İstanbul dahilinde kadın derneklerinde çalışmış olan Nesime Hanım'dı. Latife Hanım, evde klasik Osmanlı-Türk edebiyatının yanında Arap ve Fars edebiyatı, fen ve dil dersleri alarak yetişti. Konakta mürebbiyesinden Fransızca öğrendi, babası İzmir'de görevliyken de Rumca öğrendi. Liseyi bitirdikten sonra Fransa'da eğitim gördü.

Konya Kız Muallim Mektebinde iki yıl Fransızca öğretmenliği yaptı. On yıl boyunca ise Fransız ve Rum okullarından Türkçe öğretmenliği yaptı.

Genç yaşlarından itibaren kadın hakları ve sosyal sorunlara ilgisi vardı. On yedi yaşındayken annesi Nesime Hanım'ın kurduğu Teali-i Nisvan Osmanlı Hanımlar Cemiyeti katibi oldu. Cumhuriyetin kuruluşundan sonra 7 Şubat 1924'te Nezihe Muhiddin'in öncü olduğu Türk Kadınlar Birliğinin kuruluşuna katıldı. 1927 yılında Nezihe Hanım'ın birlik başkanlığından uzaklaştırmasıyla Türk Kadın Birliği Başkanlığına getirildi. Şehir Meclisinde de seçilen ilk kadın üye oldu.

Kadınlar Halk Fırkası kurucuları: (Oturanlar- sağdan) Nesime İbrahim, Nimet Rumeyde, Zeliha, Feyza Emrullah; (Ayakta duranlar- sağdan): Fırkanın müşaviri Fethi Bey, Saniye Hanım, Latife Bekir, Nezihe Muhiddin, Şukufe Nihal, Muhsine Salih, Matlube Ömer. 

1935 yılında İngiliz Kadınlar Birliği Başkanı ve İngiliz milletvekili Corbeth Ashby başkanlığında Dünya Kadınlar Birliği Kongresi gerçekleştirildi. Bu kongre İstanbul'daydı, ev sahibi olarak Türk Kadınlar Birliği Başkanlığını Fransızca bilgisinin iyi olması ile Latife Bekir Çeyrekbaşı üstlendi. Toplantıya dünyada ilk milletvekili Lady Astor da katılmıştı.

Latife Hanım daha sonrasında Amsterdam'da yapılan Dünya Kadınlar Birliği ikinci başkanlığına da getirildi.

Kadın hakları yönündeki çabalarının yanı sıra dezavantajlı gruplar, çocuklar ve engelliler için de birçok yardım ve hayır cemiyetinin kuruluşuna öncülük etti, bu dernek ve vakıflarda çalıştı. Bunların arasında Hilal-i Ahmer, Hilal-i Darüşşafaka, İzmir Yardımsevenler Derneği, Anneler Birliği ve Kadınlar Esirgeme Kurumu gibi birçok kuruluşta çalıştı ve yönetim kadrolarında da yer aldı.

İlk siyasi faaliyetleri İstanbul'un Fatih ilçesinde Abdüllatif Suphi Paşa Konağı'nda amcası Hamdullah Suphi Tanrıöver ile gerçekleşti. 1930'da kadınların da belediye seçimlerine katılma hakkını almasıyla yerel seçimlerde İstanbul Cemiyet-i Belediye azalığına seçildi.

1946 genel seçimleri öncesinde İzmir Şehir Meclisi azalığı ve Yardım Sevenler Derneğinin başkanlığını yaptı. Seçimlerde Cumhuriyet Halk Partisi listesinden 8. Dönem İzmir milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisine girdi. 1946-1950 yılları arasında TBMM Ekonomi Komisyonu üyeliğinde bulundu.

Soyadı Kanunu kabulü ardından Atatürk kendisine Türk kadının üzerine ışık gibi doğduğunu söyleyerek "Işıkdoğdu" soyadını verdi. Osmanlı döneminde çeyrek vergisini toplayan kişi olduğundan bu dönemde "Çeyrekbaşı" soyadını alan PTT Müfettişi Bekir Vefa Bey ile evlendi ve kanunun 4. maddesi nedeniyle "Çeyrekbaşı" soyadını kullanmayı tercih etti. Kanser hastalığına yakalandı ve İstanbul'da 23 Eylül 1952 tarihinde henüz 51 yaşındayken hayata gözlerini yumdu.