Hande Topçu'nun E-Ticarette Kariyer Yolculuğu

MİB Mağazacılık / Hatemoğlu E-Ticaret ve Pazarlama İletişimleri Grup Müdürü Hande Topçu, E-Ticarette kariyere dair deneyimlerini bizlerle paylaştı. 

Ad Soyad: Hande Topçu

Firma Adı: MİB Mağazacılık / Hatemoğlu

Ünvan: E-Ticaret ve Pazarlama İletişimleri Grup Müdürü 

Kısa Biyografi: Edremit Lisesi mezunuyum. Sonrasında Kocaeli Üniversitesi'nde önlisans olarak Seyahat İşletmeciliği okudum. Seyahat İşletmeciliği okurken aslında başka bir şey yapmak istediğimi farkedip bir yandan üniversite sınavlarına hazırlanmaya devam ettim. Mezun olduğum sene Yeditepe Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım bölümünü burslu olarak kazandım. Onu okurken Radyo, TV ve Sinema çift anadalı yaptım. Son senemde ise Erasmus değişim programıyla Amsterdam Inholland Universitad'ta Medya okudum 1 dönem. Üniversite hayatımın büyük kısmında hayalim reklamcı olmaktı; mezun olduğumda Reklamcılar Derneği'nin bursuyla çeşitli eğitimler tamamladım ve global bir ajansa stajyer olarak kabul edildim. Orada stajyer olarak görev aldığım sırada Burger King TAB Gıda'dan gelen bir iş teklifiyle sektör değiştirerek "Halkla İlişkiler Sorumlusu" olarak orada göreve başladım. Bir süre sonra Kids ve Tatlı gruplarından sorumlu olacağım Asisstant Brand Manager pozisyonuna atandım. Bir süre burada çalıştıktan sonra yine aldığım bir teklif sayesinde en başta vazgeçtiğim turizm sektörüne geri döndüm ve bir İsviçre oteli olan Movenpick Hotel Istanbul'da "PR Manager" olarak 5 sene görev aldım. Anne olmam sebebiyle iş yaşamına 1 sene ara verip çocuğumu kendim büyüttüm. 1 yaşına basmasına 7 gün kala – yaklaşık 5 sene önce – şu anki şirketimde "Halkla İlişkiler ve Tanıtım Müdürü" olarak göreve başladım. Sonrasında yaptığım işler arasında kampanyalarla ilgilenmek, reklamlar ve CRM yönetimi gibi konuların da girmesiyle departman adımız "Pazarlama İletişimleri" departmanı olarak değiştirildi ve Grup Müdürü olarak atandım. Son 2 senedir de, e-ticaretin de departmanımız bünyesine katılmasıyla "E-Ticaret ve Pazarlama İletişimleri Grup Müdürü" olarak görev almaktayım. 

1) Kısaca eğitim hayatınızdan bahseder misiniz? 

Kocaeli Üniversitesi'nde Seyahat İşletmeciliği okurken aslında başka bir şey yapmak istediğimi farkedip bir yandan üniversite sınavlarına hazırlanmaya devam ettim. Mezun olduğum sene Yeditepe Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım bölümünü burslu olarak kazandım. Onu okurken Radyo, TV ve Sinema çift anadalı yaptım. Son senemde ise Erasmus değişim programıyla Amsterdam Inholland Universitad'ta Medya okudum 1 dönem. 

2) E-ticaret sektörüne nasıl, hangi yıl ve neden giriş yaptınız?

Dijital pazarlamayla tanışmam çok daha öncelere denk geliyor olsa da, e-ticaretle direkt sorumlusu olarak tanışmam 2018 senesi, çok da eski değil. Bir önceki görevimin bir parçası olarak daha çok site ve reklamlarıyla ilgilenirken sorumlu grup müdürünün ayrılmasıyla birden departmanı kucağımda buldum... Önce geçici olarak verilen bu görev daha sonra neredeyse zamanımın yarısını almaya başlayınca 2 departman birleştirildi ve şimdi e-ticareti de Pazarlama İletişimleri departmanının altında birlikte yürütüyoruz. 

3) Ünvanınız itibariyle tam olarak nelerden sorumlusunuz, bir gününüz nasıl geçiyor?

Şirketin tüm pazarlama takviminin yıllık planlanması, bütçelenmesi ve alınan kararlar doğrultusunda bunun zamanında uygulanmasından sorumluyum. Ajanslar ve ekiple müşteri kitlemizi analiz ediyor, bazen herkese bazen segmentlere yönelik kampanyalar hazırlayıp bunların dönüşlerini ölçüyor ve hedeflerimize ulaşmak için en doğru yol haritasını çizmeye çalışıyoruz. Dijital bunun oldukça büyük bir parçası. Özellikle çeşitli pazaryerleriyle gerçekleştirdiğimiz kampanyalar sonrası potansiyelinin hayretle farkedilmesinden sonra hem ayrılan bütçeler, hem yapılan yatırımlar daha fazla. Tabi beklenti de daha fazla :) Günümün yarısı online tarafı kontrol etmek ve anlık aksiyon almakla, diğer yarısı ise reel mağazalardaki kampanyalarla ilgilenmek ve reklam aktiviteleriyle geçiyor. 

4) Sektörün zorlukları nelerdir, nelere dikkat etmek gerekir?

Aynı anda hem dikkatli olunması hem hızlı aksiyon alınması gereken bir sektör. Geri kalmamak ve pastadan daha fazla dilim alabilmek için sürekli özel günleri önden planlayarak ve rakipleri izleyerek doğru stok planlamasını ve fiyat konumlandırmasını yaptığınızdan emin olmanız gerekiyor. Yarış hiç bitmiyor, her bir özel gün büyük bir satış etkinliği ve bu yüzden hep önceden planlayarak hazır olmak zorundasınız. En ufak bir hatada çekimler gecikebiliyor veya olay zinciri bozulabiliyor. Sürekli analiz ederek ilerlemek de çok önemli çünkü her şey çok değişken. Müşteri kitlenizin ne zaman neye ilgi duyduğunun ve ne zaman duymayacağının doğru tahmin edilmesi önemli. Doğru bir reklam diliyle konuşmak, doğru görsel kullanmak, doğru reklam türünü seçmek çok önemli. Her şeyden az az mantığıyla yürümüyor, bütçeyi efektif yönetmenin önemi büyük dönüşü anında alındığı için. 

5) Bugün sektöre girecek olsanız, hangi konuda uzmanlaşırsınız?

Yeni gireceklere Google'ın dijital atölyelerinden faydalanmalarını öneririm. SEO, SEM, Adwords, web sitesi yönetimi ve daha birçok konuda ücretsiz ve sertifikalı eğitimleri var. En temelde bu konulara hakim olmalılar. Bir de Facebook Business Manager da sürekli güncellenen yönetim özellikleri ve reklam çeşitliliğiyle dipsiz bir kuyu gibi. Ben de Nebim ve diğer teknik alt yapılara daha iyi hakim olmak isterdim. Bilgi İşlem departmanımız her konuda çok yardımcı ama bunları da daha iyi anlamak total süreci hızlandırmak bakımından çok yardımcı olurdu. 

6) Sizin en son aldığınız online ya da offline bir eğitim var mı? Varsa nedir?

En son aldığım eğitim KVKK hakkında. Konuyla çok ilgili değil ama kampanya, CRM gibi konularla uğraşacak olanların her detayını bilmesi gerektiğini düşünüyorum. 

7) Sektörden ilham aldığınız- Türkiye ya da dışından- rol model var mı? Varsa kim? İlham alacağımız bir videosu varsa paylaşır mısınız?

Bir iletişimci olarak Şule Yücebıyık'ı çok beğeniyorum. Olaylara bakış açısı, hissettiği sosyal sorumluluk duygusu ve iletişim dilini etkileyici buluyorum. 

8) 20 yaşına geri dönseniz, sektörünüzde ilerlemek adına, neyi farklı yapardınız?

Daha çok ajans tecrübesi edinmeye çalışırdım. Ben biraz işin mutfağından önce yönetimini yapmaya başladım gibi oldu ve sürekli gelişen teknolojinin de etkisiyle hep bir şeyler kaçırıyormuşum gibi hissedip çeşitli eğitimlerle bunu tamamlamaya çalıştım. Hala sormaktan çekinmem, çok öğrenmeye açığımdır, ama mutfağında daha çok çalışarak örneğin e-ticaret departmanında koli yaparak veya bir ajansta bir müşteri için brief doğrultusunda strateji geliştirip reklamların kurulumunu yaparak başlamış olmayı isterdim. 

9) E-ticaret sektöründe kariyer yapmak isteyen gençlere ne önerirsiniz?

İyi bir dijital ajansa stajyer olarak girip her karşılaştıkları şeyi öğrenmeye ve hep "neden" sorusunu sormaya çalışsınlar. "Neden" diye sordukça yüzeysel olmaktan çıkıp işin mantığını kavramaya başlıyorsunuz. Bir de sektör farketmeksizin en önemli şeylerden biri iş takibi. Yaratıcı fikir, yeni projeler ve dinamiklik çok güzel ama benim özellikle yeni mezunlarda farkettiğim eksik, iş takibinin biraz zayıf olması. Yapılan işin sonuçlandırılması, takıldıysa hangi aşamada ve kimde takıldığının farkında olunması, sürecin işlediğinin ve bir tıkanma varsa farkına varılıp çözüm geliştirmeye çalışılması, "ben yolladım bitti kendi kısmımı yaptım" mantığıyla yaklaşılmayıp o işin baştan sona bir bütün olduğunun kavranması önemli 

10) Kariyerinin başında olan gençlere takip etmelerini önerdiğiniz bloglar nelerdir?

Ben daha çok LinkedIN, TED konuşmaları ve Mashable'dan besleniyorum. Mediacat, Marketing Türkiye ve Campaign Türkiye ise eskiden beri alışkanlıklarım olanlar. Türkiye'den Sertaç Doğanay'ın bloğunu seviyorum: Tek Doz Dijital. Ayrıca reklam sektörüyle ilgili konularda Nüzhet Algüneş'in değerlendirme ve yorumlarını okumaktan keyif alıyorum. 

11) Gençlere önermek istediğiniz kitap ve dergiler nelerdir?

E-ticaret ve dijitalin çok kitaptan öğrenilebilecek bir şey olduğunu düşünmüyorum, sitelerden, bloglardan online bizzat kullanarak öğrenmeliler. Zaten dijitalin içine doğduklarından çok zorlanmıyorlar. En sevdiğim yazarlar Jim Al Khalili, Sıdhartha Mukherjee, Yuval Noah Harari ve Richard Dawkins. Dijitalleşmeden bahsetmiyorlar ama bir bakış açısı ve dünya görüşü kazanmaya yardımı olacağını düşünüyorum...
 

12) E-ticaret kariyerinde ilerlemek isteyenler yurtiçinde veya yurtdışında hangi konferanslara katılsınlar ya da takip etsinler?

Aynı zamanda bir perakendeci olduğumdan sadece dijital olarak ayıramadım; -eminim daha pek çokları vardır ama- en başta sayabileceklerim: Brandweek, E-Commerce 360, Perakende Günleri. Bu konferanslarda şimdiye kadar hep konusunda uzman ve ufuk açan insanları dinledim... 

13) Önereceğiniz online eğitimler var mı?

Adwords, SEO ve Facebook'un eğitimleri.