Kök Hücreler Diyabetin Çaresi Olabilir Mi?

Stem Cell Reports dergisinde yer alan Washington Üniversitesi Tıp Fakültesinde yapılan yeni bir çalışma kök hücrelerin diyabet tedavisinde kullanılmasında yeni bir ümit aşılıyor!  Ayrıntılar yazıda...

 Diyabet, günümüz tedavi yöntemleri ile kontrol altına alınabilir ama kesin tedavisi söz konusu değildir. Kök hücreler, kendilerini yenileyebilen (self-renewal) ve farklı hücre gruplarına dönüşebilen (differentiation) hücrelerdir. Kök hücreler farklılaşmamıştır ve özel bir hücreye dönüşebilmesi için uyarı alana kadar farklılaşmamış olarak kalır. Bu güne dek yapılan çalışmalarda bilim insanları, kök hücreleri başarıyla insülin üretebilen beta hücrelerine dönüştürebildi. Ancak denemeler sırasında birçok problemle karşılaşıldı ve en büyük problemin beta hücrelerinin ne kadar insülin üretmesi gerektiğini düzenlemek olmasıydı.

Araştırmacılar, kök hücrelerin beta hücrelerine dönüştürme yöntemini geliştirerek kandaki glikoza daha duyarlı beta hücreler üretti. Bu hücreleri insülin üretemeyen farelere transfer ettikten birkaç gün sonra insülin üretiminin başlandığı gözlemlendi. En önemlisi de aylarca farelerin kan şekerinin kontrol altında olduğu görülmesiydi.

Baş araştırmacı tıp ve biyomedikal mühendisliği profesörü Jeffrey R.Millan, "Kök hücrelerin beta hücrelerine dönüştürülmesinde yöntemin zayıf noktasını bulduk ve üstesinden gelebildik" diyor ve ekliyor: "Yeni üretilen beta hücreler, glikozla karşılaştığında hızlı ve uygun şekilde yanıt veriyor."

Diyabet, günümüzde milyonlarca insanı etkileyen tedavi edilemez bir hastalıktır. En yaygın görülen Tip 2 Diyabette vücut ya yeteri kadar insülin üretemez ya da insüline uygun cevap veremez. İnsülin üreten pankreas, insülin açığını telafi etmek için insülini daha çok üretir ve başlangıçta kan şekerini dengeler ama zamanla insülin ihtiyacını karşılayamamaya başlar. Sonuçta kandaki şeker seviyesi yükselir ve vücudun kan şekerini normal aralıkta tutması artık imkansızdır.

Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF), şu anda 11 kişiden 1'inin diyabet hastası olduğunu söylüyor. Ayrıca, 2040 yılında bu sayının 10 kişiden 1'e yükseleceğini ve diyabetin sebep olduğu komplikasyonlar için yılda 840 milyon dolardan daha fazla sağlık harcaması yapılacağını tahmin ediyor. Diyabet komplikasyonlarının maliyeti yüksek ve hastalığın sonuçları niçin kötüdür?

• Diyabet, gelişmiş ülkelerde, erişkin yaş çalışma grubunda kısmi görme kaybı ve körlüğün temel nedenidir.
• Diyabete bağlı parmak veya bacak amputasyonları, kazalarda oluşan amputasyonlara göre daha fazladır.
• Diyabetli kişiler daha fazla kalp infarktüsü ve felç geçirme riskine sahiptir.
• Diyabetli kişiler çok yüksek bir böbrek hastalığı geliştirme riskine sahiptir.

Sonuçları paylaşılan bu araştırma, diyabette kök hücre tedavisi için araştırmacılara umut vaat etse de araştırmanın kat edecek uzun bir yolu var. Hayvan deneyleriyle elde edilen başarının insanlar üzerinde güvenli şekilde denenebilmesi ve olumlu sonuçlar elde edilmesi, diyabetin kök hücre ile tedavi geleceğini şekillendirecektir. Gelecek bize neler gösterecek?

Kaynak: Could stem cells reserve diabetes?\MedicalNewsToday by Monica Beyer

www.diabetcemiyeti.org/c/diyabet-istatistikleri

Bu yazı Bin Yaprak misafir yazarlarından Nilay Nur Önder tarafından yazılmıştır. Teşekkürler Nilay Nur!