İlk Türk Kadın Savaş Pilotu: Sabiha Gökçen

"Ben özgür olmayı seviyorum, çünkü uçmayı öğrendim"

Kadınların hikayelerini paylaşan, "Deneyim paylaşınca güzeldir" inancıyla çalışan BinYaprak ailesi olarak, 29 Ekim'de BinYaprak Hikaye Hasadı Hareketini başlattık. Cumhuriyetimizin 2. yüzyılına kadınların hikayelerini hediye etmek için çıktığımız Hikaye Hasadına, ilklerin hikayeleri ile devam ediyoruz.

Sabiha Gökçen, Türkiye'nin özgürleşme ve ilerleme yolunda önemli bir isim olarak öne çıkar. Onun hikayesi, kadınların toplumda eşitlik ve başarı için savaşmalarının güçlü bir örneği olarak durmaktadır. Sabiha Gökçen, sadece Türk Hava Kuvvetleri'nin ilk kadın pilotu olmakla kalmamış, aynı zamanda Türkiye'de uçan ilk kadın pilot ünvanını da kazanmıştır. Bu, o dönemde erkek egemen bir alanda kadınların var olabileceğini kanıtlamış ve diğer kadınlara cesaret vermiştir. 

Sabiha Gökçen'in Ailesi ve Eğitimi

Sabiha Gökçen'in hikayesi, çocukluk döneminde yaşadığı zorluklarla başlamaktadır. 23 Mart 1913 tarihinde Bursa'da doğmuştur. Türk Kurtuluş Savaşı'nın önderlerinden olan Mustafa Kemal Atatürk'ün manevi kızıdır. Sabiha, anne ve babasını küçük yaşta kaybetmesinin ardından ağabeyi Neşet tarafından büyütüldü. O zamanlar sadece 12 yaşındayken, Bursa'ya yapılan bir ziyaret sırasında evlerinin yakınındaki Hünkar Köşkü'nde konaklayan dönemin Cumhurbaşkanı Atatürk'e ulaşmayı başardı ve ona okumak istediğini iletti.

Atatürk, ağabeyinden izin alarak, zor şartlar altında yaşayan Sabiha'yı evlat edindi ve Ankara'ya götürdü.

Sabiha, Ankara'ya taşındıktan sonra Çankaya İlkokulu'na devam etti ve ardından bugünkü adı Robert Lisesi olan Arnavutköy Amerikan Kız Koleji ile Üsküdar Amerikan Lisesi'nde eğitimine devam etti. Ancak sağlık sorunları nedeniyle eğitimini yarıda bırakmak zorunda kaldı ve Heybeliada ve Viyana'da tedavi gördü. Fransızcasını geliştirmek amacıyla bir süre Paris'te de bulundu.

Soyadı Kanunu'nun çıkmasından sonra, 1934 yılında Mustafa Kemal, Sabiha'ya "Gökçen" soyadını verdi. Bu soyadı seçimi, onun gökyüzünde özgürce uçabileceği ve sınırları aşabileceği anlamını taşımaktadır. Sabiha Gökçen'in soyadı seçimi, kadınların toplumda eşitlik ve özgürlük için mücadelelerinde bir simge haline gelmiştir.

Sabiha Gökçen, 1936 yılında Türk Hava Kurumu tarafından açılan pilotaj kursuna katılmış ve başarılı bir şekilde mezun olmuştur. Böylece Türkiye'de uçan ilk kadın pilot olmuştur. Daha sonra Türk Hava Kurumunda pilot olarak görev almış ve çeşitli uçuş görevlerini başarıyla yerine getirmiştir.

Gökçen'in, uçuş eğitimde gösterdiği başarılardan dolayı, Atatürk kendisine şunları söyledi: "Beni çok mutlu ettin… Şimdi artık senin için planladığım şeyi açıklayabilirim… Belki de dünyada ilk askerî kadın pilot olacaksın… Bir Türk kızının dünyadaki ilk askerî kadın pilot olması ne iftihar edici bir olaydır, tahmin edersin değil mi? Şimdi derhal harekete geçerek seni Eskişehir'deki Tayyare Mektebi'ne göndereceğim. Orada özel bir eğitim göreceksin."

O yıllarda kızlar askerî okullara alınmadığı için özel bir üniforma giydirilerek Eskişehir Uçuş Okulu'nda, 1936-1937 döneminde 11 ay boyunca özel eğitim almıştır. 

Sabiha Gökçen'in Kariyeri

Sabiha Gökçen, Türk Hava Kuvvetleri'nde de görev yapmıştır. İkinci Dünya Savaşı sırasında askeri pilot olarak hizmet vermiş ve çeşitli savaş görevlerini yerine getirmiştir. Gösterdiği başarılar nedeniyle çeşitli madalyalar almış ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından "Türk Hava Kuvvetleri'nin ilk kadın pilotu" olarak onurlandırılmıştır.

Sabiha Gökçen'in başarıları, kadınların sınırları aşabileceğini ve her alanda başarılı olabileceklerini kanıtlamıştır. Sadece pilot olmakla kalmayıp aynı zamanda Türk Hava Kuvvetleri'nde görev alarak cesur ve özverili bir şekilde hizmet etmiştir. İkinci Dünya Savaşı sırasında askeri pilot olarak görev yapması, kadınların sadece evde değil, aynı zamanda savaş meydanlarında da yer alabileceğini gösteren önemli bir adımdır. Sabiha Gökçen'in cesareti ve başarıları, sadece kendi neslini değil, aynı zamanda gelecek nesilleri de etkilemiş ve kadınların hayallerini gerçekleştirebileceklerine inanmalarını sağlamıştır, sadece Türkiye'de değil, dünya genelinde kadınların ilham kaynağı olmuştur.

Sabiha Gökçen, emekli olduktan sonra Türkiye'de çeşitli sivil havacılık projelerinde yer almış ve havacılık alanında birçok kişiye ilham olmuştur. 22 Mart 2001 tarihinde İstanbul'da hayatını kaybetmiştir. Sabiha Gökçen, Türk havacılık tarihindeki başarıları ve cesaretiyle tanınan bir figür olarak anılmaktadır.