Almanya'da Tıp Uzmanlık Eğitimi

Bu yazımızda Almanya'da asistanlık yaparak uzmanlık eğitimini tamamlamak isteyen tıp fakültesi öğrencileri için süreci anlatacak, sıkça sorulan soruları cevaplayacağız. Keyifli okumalar! 

 Çalışma koşulları, eğitim politikası, maaş politikaları, yaşam refahı göz önüne alındığında birçok tıp fakültesi öğrencisi uzmanlık eğitimi için Almanya'ya yerleşme planları yapmaktadır. Bu sürecin işleyişi, denklik, sınavlar, Almanya'da asistanlık şartları gibi durumlar bu sebeple oldukça merak edilmektedir. O zaman başlayalım!

1) Almanya'da uzmanlık eğitimine başlamak için gerekli koşullar nelerdir? 

Öncelikle Almanya'da ciddi bir tıp hekimi açığı bulunduğu için sürecin Türkiye'deki uzmanlık eğitimi ve gerekliliklerine kıyasla çok daha kolay olduğunu belirtmeliyiz. Kabul alacağınız hastaneye, eyalete, şehre göre değişmekle beraber B2- C1 seviyesinde Almanca biliyor olmanız gerekiyor. Tıp hekimi olacağınız için İngilizce bilmeniz de bir avantaj sağlamayacak ve başvurduğunuz tüm hastaneler yeterli düzeyde Almanca bilmenizi isteyecektir. Bununla birlikte Almanca bilginizi belgelendirmek zorundasınız. Almanya'da bulunan kurumlardan geçerli dil yeterlilik belgesi alabileceğiniz gibi Türkiye'de Goethe Enstitüsünden sınava girerek aldığınız sertifika da Almanya'da geçerliliği olan bir sertifika olacaktır. Eğer herhangi bir Almanca bilginiz yoksa ya da bilginiz var ama yeterli düzeyde değilse herhangi bir Almanca kursuna giderek dilinizi geliştirip sonrasında dil yeterlilik sınavına girebilirsiniz. Goethe Enstitüsü de her seviye için ayrı kurslar ve her kurs bitiminde Almanya geçerliliği olan kur bitirme sertifikası da vermektedir. Kurs dönemlerini takip ederek başvuru yapabilir ve yeterli düzeye ulaşabilirsiniz. Tıp eğitiminiz bitene kadar dil sorununu çözmeniz eğitiminizin bitimini takiben Almanya'ya giderek asistanlığınıza başlamanız için size önemli ölçüde kolaylık sağlayacaktır. Sonrasında çalışmak istediğiniz şehir, hastaneye ve branşa karar vererek başvurularınızı yapmanız gerekiyor. Bu aşamada başvurunuz için istenilecek olan belgeler başvurduğunuz kuruma göre çeşitlilik gösterebilir. Fakat ilk adımda yapmanız gereken basitçe mail yoluyla iletişime geçerek işleyişi öğrenmektir. Başvurduğunuz kurumdan kabul alır almaz gerekli belgeleri hazırlayarak vize işlemlerine geçebilirsiniz. Belirtmekte fayda var ki her ne kadar Almanya'da doktor açığı bulunsa da ortopedi, kadın doğum, göz, estetik cerrahisi, spor hekimliği gibi branşlar popüler olduğu için kabul almanız güçleşecektir. Almanca için yeterli düzeye geldiniz, uzmanlık eğitimi almak istediğiniz kuruma karar verip iletişime geçtiniz, kurumdan kabul alıp sizden istenen belgeleri tamamladıysanız vize işlemlerine geçebilirsiniz. Asistan olarak çalışacağınız için çalışma izni de elde edebileceğiniz vize tipine başvurmanız gerekir. Ayrıca hekim olarak gideceğiniz için çekirdek aileniz de vize haklarınızdan faydalanarak sizinle birlikte Almanya'da ikamet edebilecektir. Vize işlemlerinizi tamamlayıp Almanya'ya gittiğinizde klinik becerilerinizi ölçen FSP sınavına ve bir sözlü mülakata tabi tutulacaksınız. Bunları da başarıyla tamamladıktan sonra asistanlığınıza başlayabilirsiniz. Uzman olabilmeniz için de asistanlığınız bitiminde yeterlilik sınavına girmeniz gerekecektir. Asistanlık süresi ise ülkemizde olduğu gibi seçtiğiniz branşa göre değişmektedir. 

2) Almanya'da uzmanlık eğitimine başlamak için gerekli koşullar nelerdir?

Öncelikle Almanya'da ciddi bir tıp hekimi açığı bulunduğu için sürecin Türkiye'deki uzmanlık eğitimi ve gerekliliklerine kıyasla çok daha kolay olduğunu belirtmeliyiz. Kabul alacağınız hastaneye, eyalete, şehre göre değişmekle beraber B2- C1 seviyesinde Almanca biliyor olmanız gerekiyor. Tıp hekimi olacağınız için İngilizce bilmeniz de bir avantaj sağlamayacak ve başvurduğunuz tüm hastaneler yeterli düzeyde Almanca bilmenizi isteyecektir. Bununla birlikte Almanca bilginizi belgelendirmek zorundasınız. Almanya'da bulunan kurumlardan geçerli dil yeterlilik belgesi alabileceğiniz gibi Türkiye'de Goethe Enstitüsünden sınava girerek aldığınız sertifika da Almanya'da geçerliliği olan bir sertifika olacaktır. Eğer herhangi bir Almanca bilginiz yoksa ya da bilginiz var ama yeterli düzeyde değilse herhangi bir Almanca kursuna giderek dilinizi geliştirip sonrasında dil yeterlilik sınavına girebilirsiniz. Goethe Enstitüsü de her seviye için ayrı kurslar ve her kurs bitiminde Almanya geçerliliği olan kur bitirme sertifikası da vermektedir. Kurs dönemlerini takip ederek başvuru yapabilir ve yeterli düzeye ulaşabilirsiniz. Tıp eğitiminiz bitene kadar dil sorununu çözmeniz eğitiminizin bitimini takiben Almanya'ya giderek asistanlığınıza başlamanız için size önemli ölçüde kolaylık sağlayacaktır. Sonrasında çalışmak istediğiniz şehir, hastaneye ve branşa karar vererek başvurularınızı yapmanız gerekiyor. Bu aşamada başvurunuz için istenilecek olan belgeler başvurduğunuz kuruma göre çeşitlilik gösterebilir. Fakat ilk adımda yapmanız gereken basitçe mail yoluyla iletişime geçerek işleyişi öğrenmektir. Başvurduğunuz kurumdan kabul alır almaz gerekli belgeleri hazırlayarak vize işlemlerine geçebilirsiniz. Belirtmekte fayda var ki her ne kadar Almanya'da doktor açığı bulunsa da ortopedi, kadın doğum, göz, estetik cerrahisi, spor hekimliği gibi branşlar popüler olduğu için kabul almanız güçleşecektir. Almanca için yeterli düzeye geldiniz, uzmanlık eğitimi almak istediğiniz kuruma karar verip iletişime geçtiniz, kurumdan kabul alıp sizden istenen belgeleri tamamladıysanız vize işlemlerine geçebilirsiniz. Asistan olarak çalışacağınız için çalışma izni de elde edebileceğiniz vize tipine başvurmanız gerekir. Ayrıca hekim olarak gideceğiniz için çekirdek aileniz de vize haklarınızdan faydalanarak sizinle birlikte Almanya'da ikamet edebilecektir. Vize işlemlerinizi tamamlayıp Almanya'ya gittiğinizde klinik becerilerinizi ölçen FSP sınavına ve bir sözlü mülakata tabi tutulacaksınız. Bunları da başarıyla tamamladıktan sonra asistanlığınıza başlayabilirsiniz. Uzman olabilmeniz için de asistanlığınız bitiminde yeterlilik sınavına girmeniz gerekecektir. Asistanlık süresi ise ülkemizde olduğu gibi seçtiğiniz branşa göre değişmektedir.  

3) Almanya'da asistanlığa kabul edilebilmek için hangi sınavlara girmek gereklidir? 

Almanya'da uzmanlık eğitimine kabul alabilmek için klinik bilgilerinizi basitçe ölçen FSP sınavına girmeniz ve sonrasında sözlü sınavı başarıyla tamamlamanız gerekiyor. FSP(Fachsprachenprüfung) sınavınızda karşınızda bir uzman doktor olacak ve kendisinden hasta gibi anamnez(hasta öyküsü) almanızı isteyecek. Sonrasında anamnezi yazılı olarak teslim etmeniz ve jüriye sunmanız istenecek. FSP sınavını başarıyla geçtikten sonra gerekli evrakları bulunduğunuz şehirdeki Tabipler Odası'na göndermeniz gerekecektir. 3-4 haftalık bir inceleme sonrasında sözlü mülakata davet edileceksiniz. Sözlü sınavınıza bir dahiliye uzmanı, bir genel cerrah ve bir de sizin seçtiğiniz branştan uzman hekim olacak. Sözlü sınavınıza girecek hekimler ile ilgili bilgilendirme sınavınızdan 2 hafta öncesinde size bildirilecek. Bu sınavları başarıyla tamamlama oranının da oldukça yüksek olduğunu ve TUS sınavıyla karşılaştırıldığında oldukça basit olduğunu söyleyebiliriz. 

 4) Almanya'da asistanlık süreci nasıldır?

Yasal olarak çalışma saatlerinin dışına çıkılmaması ile birlikte 38 – 40 saat olarak çalışırsınız. Fazla mesai yapmanız durumunda mesai ücretiniz ödenir. Mesai saatleri içinde yapılması gereken işlerin tamamlanmasına özellikle dikkat edilmesi önemlidir. Ülkemizde bilindiği üzere ne yazık ki asistanlık ve uzmanlık eğitimi koşulları oldukça ağırdır. Almanya'da ise bunun tersine çalışma koşulları son derece iyi olmakla birlikte eğitim ve performans sistemi adı altında ezilmek zorunda kalmazsınız. Özellikle ülkemizdeki asistanlık ücretleri ile karşılaştırıldığında birkaç kat daha fazla kazanma ve daha rahat bir ortamda mesleğinizin saygınlığını hissederek çalışabilirsiniz. Ayda 2-5 arası nöbet sayısı değişmektedir. Bu durum hastaneden hastaneye göre değişir. Hafta sonu tutulan nöbetlerde 700-1000 Euro arasında ödeme yapan hastanelerin olduğunu belirtebiliriz. Maaşlar vergi sınıflandırmasına tabi olduğu için brüt olarak ödenmektedir. İlk göreve başladığınız yıl 4,500 ile 5,800 Euro arasında değişir. Bunun üzerine çocuklu ailelerde ayrıca 1,500 Euro'ya kadar çocuk yardım desteği eklenir. Sonraki yıllarda 10.000 Euro veya üstüne çıkabilmektedir. Almanya'da izin süresi yaşa göre değişmekte olup tatil günleri hariç 30 iş günü üzerinden hesaplanır. Bazı hastanelerde izin ve Noel ikramiyeleri de verilebilmektedir. Genel olarak Almanya'nın ekonomik bir ülke olduğu düşünüldüğünde asistanlık dönemlerinde dahi çocuklu aileler son derece refah bir hayat yaşayabilmekteler. Otomobilden tutun, gıda sektörüne, tatilden tutun pek çok alanda ülkemize göre yaşam giderlerinin çok ekonomik, ancak gelirinizin de buna göre son derece yüksek olduğunu orada yaşamaya başladıktan sonra sizlerde tecrübe edeceksiniz. 

5) Asistanlık sürecinde alan değiştirme imkanı var mıdır? 

Asistanlık sürecinde rahatlıkla alan değiştirebilirsiniz. Özellikle yakın alanlarda zaman kaybı yaşamak zorunda kalmadan veya herhangi bir sınava girmek zorunda kalmadan değişiklik yapabilirsiniz. Asistanlık eğitimi sonunda bir sınava girilmekte olup bu sınavı tüm hekimlerin rahatlıkla geçtiklerini belirtebiliriz. 

6) Almanya'da asistan ve uzman doktor maaşları ne kadardır? 

En çok merak edilen konulardan biri de Almanya'da doktor maaşlarıdır. Çalışma koşulları düşünüldüğünde konforlu olmasının yanı sıra Almanya'nın ekonomik koşulları göz önüne alındığında doktor maaşlarının oldukça yüksek olduğunu ve yaşam koşullarınızın da konforlu olacağını söylemek mümkündür. Asistanlık yılına, uzmanlığı tamamlamış olup olmamanıza bağlı olarak maaş ücretleri de değişkenlik gösterecektir. Fikir oluşturması adına 2020 yılı doktor maaşlarını aşağıda tablo olarak sizlerle paylaşacağım. 

Not: Almanya uzmanlık eğitimine başvururken CV, başvuru belgeleri ve Almancaya çevrilmesi, vize işlemleri gibi konularda bilgi edinebileceğiniz çeşitli platformlar olmasıyla birlikte bu konular için danışmanlık veren şirketler de bulunmaktadır. Zorluk çektiğiniz durumlarda danışmanlık alabilirsiniz. Bu süreçte Almanya'da deneyimli hekimlerle mail üzerinden iletişime geçebilir, Almanya'da doktorlukla ilgili çeşitli sosyal medya platformlarında var olan topluluklara katılabilirsiniz. 

Bu yazıyı CampusWIN yazarlarından Meltem AKÇAY yazmıştır.