Dünya İnsanı - STEM

İnsanlık tarihi boyunca, dünyada toplumlar ve insanların yaşayış biçimleri, çağın gereklerine ve şartlarına göre değişim geçirmiştir. Eski toplumlarda tarım ve hayvancılık insanların en önemli uğraşı iken, sanayi devrimi ile birlikte fabrikalar ve sanayi üretimi önem kazanmıştır. İçinde bulunduğumuz dönem bilgi ve teknolojinin ön planda olduğu bir dönemdir. Günümüzde bilgiye ulaşmak çok kolaylaşmıştır. Teknoloji son derece hızlı bir şekilde gelişmekte ve ilerlemektedir. Bu koşullar altında internette her kaynaktan doğru veya yanlış bilgilerin bulunması nedeniyle oluşan bilgi kirliliği içerisinde, doğru bilgiye ulaşmak, bilgiyi özümsemek ve gerektiğinde üzerine yeni bilgiler ekleyip çoğaltabilmek ihtiyacı yeni bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Artık sadece tek bir uzmanlık alanına ait bir bilgiye sahip olup fabrikalarda bir ürün ortaya çıkarmak ne bireysel olarak ne de ülkeler bazında dünyaya ayak uydurmak, gelişmek veya katma değer elde edip ilerlemek için yeterli değildir. Artık rekabet internetin de etkisiyle küresel hale gelmiş durumdadır. Bu yeni dünyada başarılı olmak, bilgiyi kullanarak, fikir geliştirerek, tabiri caizse "akıl teri" dökerek, inovatif, teknolojinin son gelişmelerini barındıran, mühendislik tasarımlarına sahip, küresel ölçekte rekabet edebilir ürünler ortaya çıkarmakla mümkündür. Böyle ürünler ortaya çıkarabilmek için tek bir kişinin, tek bir uzmanlık dalının veya tek bir konudaki bilginin yeterli olması mümkün değildir. Bu da günümüzde birden çok uzmanlık alanının beraber çalışmasıyla ortaya çıkan disiplinlerarası proje takımları ile çalışmalarının gerekliliğini ortaya koymaktadır. Proje takımındaki uzman kişiler, beraber araştırarak, fikirler geliştirerek, mühendislik tasarımları yaparak teknolojik ürünler ortaya çıkarmaktadırlar. Öğrencilerimizin, yeni dünya düzenine uyum gösterebilmeleri için doğru bilgiye erişebilen, öğrenmeyi öğrenen, bilgiyi ezberlemeden özümseyerek kullanabilen, bilgiyi geliştiren, teknolojiyi kullanan, fikir üretebilen, açık şekilde fikirlerini ifade edebilen, eleştiren, sorgulayan, eleştiriye ve gelişime açık, çok yönlü düşünebilen ve tekrar tekrar deneyerek çaba sarf etmekten yılmayan bireyler olmalarına ihtiyaç vardır. Bu vizyonu ve altyapıyı çocuklarımıza okulda kazandıran eğitim sistemi STEM'dir.

STEM Lider Öğretmen Mesleki Gelişim Programına katılmadan önce, açıkçası STEM ile ilgili fazla bilgiye sahip değildim, "STEM nedir?" sorusuna Fen Bilimleri (Science), Teknoloji (Technology), Mühendislik (Engineering) ve Matematiğe (Mathematics) ait teorik bilgilerin beraberce verildiği bir öğretim modeli olduğunu söylerdim. STEM eğitimi aldıktan sonra fark ettim ki bu eğitim yaklaşımı sandığımın çok ötesinde unsurlar barındırıyor. STEM, sadece birden fazla disipline ait teorik bilgilerin öğrencilere verildiği, edilgen bir öğretim modelinin çok üzerinde. STEM, öğrencilerin güncel hayata dair bir problem üzerine kafa yordukları, çözmek için çaba sarf ettikleri, gerekli olan bilgiyi hazır olarak almayıp merak ederek, araştırarak, çaba göstererek öğrendikleri ve bu sayede bilginin kalıcı olduğu; gruplar halinde beraberce çalıştıkları, problemin çözümüne dair fikir ürettikleri, fikirlerini grup içinde paylaşıp geliştirdikleri, problemin çözümü için ürün tasarladıkları ve ellerindeki malzemelerle ürünü beraberce ürettikleri, istenen sonuca ulaşamazlarsa çaba gösterip tekrar tekrar denedikleri mükemmel bir eğitim sistemi. STEM ile öğrencilerimiz, günümüz dünyasında global ölçekte birer dünya insanı olmak için ihtiyaç duyacakları her türlü donanımı okullarındayken ediniyor ve gelecekte karşılaşacakları her problem karşısında çözüm geliştirmenin, ister günlük hayatlarında, ister profesyonel hayatlarında olsun, belirli bir yöntem doğrultusunda çalışmanın, araştırıp bilgi edinmenin, fikir üretip bu fikri geliştirmenin, geliştirilen fikri modelleyip tasarlamanın ve takım içerisinde takımla birlikte çalışmanın yollarını öğreniyorlar. STEM eğitimim sayesinde fark ettim ki, internetten, kitaplardan, makalelerden, televizyondan öğrendiğim her haber, bilgi, düşünce ile nasıl ilgi çekici, araştırmaya ve öğrenmeye sevk edici bir BTHP olabilir diye düşünmeye başlıyorum. Diğer disiplinlerdeki öğretmen arkadaşlarımla zümreler arası toplantılarda ders planımı nasıl daha geliştirebilirim diye fikir alışverişinde bulunuyorum. İlgi çekici, içime sinen bir BTHP ve ders planı oluşturduğum zaman büyük keyif alıyorum. Eskiden klasik yöntemlerle anlattığım derslerde, öğrencilerimin Fen Bilimleri dersine önyargıyla baktıklarını ve korktuklarını gözlemliyordum. Bu önyargı, onları derse karşı daha çekinik ve ilgisiz yapıyor ve öğrenmelerini zorlaştırıyordu. Teorik bilgileri edilgen şekilde dinleyen öğrenciler sıkılıyor ve dersten kopmalar olabiliyordu. Öğrenseler bile bilgiler teorik olarak defter ve kitapların sayfalarında kalıyor, gerçek hayata dair bu bilgileri nasıl kullanacaklarını bilmiyorlardı. STEM ile birlikte ortaya çıkan fark, gerçekten inanılmazdı. Artık öğrencilerim, derslerde merak ve ilgiyle araştırarak bilgileri kendileri ediniyor, fikir üretip, geliştirip aralarında fikirlerini tartışıyor, ürün tasarlıyor ve üretiyor; en önemlisi bütün bunları yaparken, bir takımın üyesi olarak bilgiyi özümseyerek keyif alarak öğreniyorlardı. Heveslerini ve heyecanlarını görmek beni çok mutlu ediyordu. Yazdığım STEM ders planlarında "Ürün Geliştirme" aşaması her zaman en çok zamanımı alan bölüm oldu. "Ürün Geliştirme" aşamasında kuramsal bilginin öğrencilerle paylaşılması gerekliliği nedeniyle, ben her planımda bu bölüme, konu hakkında bilgisi olmayan başka branşa ait bir öğretmen arkadaşımın bile planı kolayca uygulayabilmesi açısından kuramsal bilginin tamamını ekledim. Ayrıca her planımda yine bu bölüme mutlaka öğretici çözümlü örnek sorular eklemeye çaba harcadım. Öğrencilerimin "Fikir Geliştirme" aşamasında tasarladıkları ürünün çizimlerinin yapabilmeleri için izometrik kâğıdın nasıl kullanılacağını anlatan notları, çizimlerin TinkerCad Programı ile yapılabileceği öngörüsüyle aynı zamanda bu programın nasıl kullanılacağı ile ilgili notları, eğer planımda kullandıysam Arduino, Scratch ve Minecraft gibi programların nasıl kullanılacağı ile ilgili notları bu bölüme ekledim. Anında değerlendirme için Kahoot! Programının nasıl kullanılacağına dair notları ve programa dair örnek soruları yine bu bölüme ekledim.İstedim ki ders planımdan yararlanmak isteyen farklı herhangi bir branşa ait meslektaşım bile olsa hiç zorluk yaşamadan, başka kaynağa ihtiyaç duymadan rahatça ders planımı uygulayabilsin. Bu sebeple benim planlarım genelde hep uzun oldu. Örnek vermek gerekirse, son çeyrek ders planımın toplam 59 sayfasının 34 sayfası "Ürün Geliştirme" bölümüne aitti.

STEM Lider Öğretmen Mesleki Gelişim Programı kapsamında her türlü konuda yanımızda olan, ilgilerini, yardımlarını esirgemeyen, programdan maksimum seviyede faydalanabilmemiz için sürekli emek veren Benay TÜMKAYA, Cüneyt DOSTOĞLU ve Prof. Dr. Mehmet Sencer ÇORLU Hocalarımıza, gelişimimizdeki büyük katkılarından dolayı çok teşekkür ediyorum. STEM GELECEKTİR!

Büşra YARGICI

STEM Lider Öğretmen

Fen Bilimleri Öğretmeni