Olumlu Bir Yaklaşım için Bilişötesi Becerilerinizi Geliştirin!

 Aşağıdaki tekniklerin kullanımı bilişötesi becerilerinizi kendi kendinize geliştirmenize katkı sağlayabilir:

1. Olumsuz Düşüncelerinizi Tespit Edin.
Bazılarımız kendimiz ve/veya çevremiz hakkında olumsuz düşüncelere sahibiz. Bu düşüncelerin nedeni de çoğunlukla geçmişten gelen öğretilerimiz ya da bu düşüncelerin popülerliği. Örneğin" Kariyerimle ilgili karar verip sonradan onu değiştireceğimden korkuyorum." ifadesinde korkmak; kendine güven, optimistlik gibi duyguların karşıtı bir duygu yaratarak karar verme yetimizi olumsuz etkileyecek bir duyguya neden olmaktadır.
Olumsuz düşünceleri düzeltmek için öncelikle onları tespit etmek gerekir. Bunları kendiniz tespit edebileceğiniz gibi arkadaşlarınızdan, ailenizden ya da bir profesyonelden de yardım alabilirsiniz. Olumsuz düşüncelerinizi tespit ettikten sonra onların gerçeğe uygunluğunu ve mevcut duruma yararını sorgulamak ve olumsuz düşünceyi olumlusu ile değiştirmek bilişötesi becerilerinizi geliştirmek için atabileceğiniz adımlardan biri.

2. Kendinizi Olumlu Kendi Kendine Konuşma için Eğitin.
"Ben karar vermede iyi değilim." ifadesi olumsuz kendi kendine konuşmanın bir örneği. Size bu tarz olumsuz konuşmalarınızın farkına varmanızda ve değiştirmenizde yardım edebilecek arkadaşlarınızı tespit edip onlardan destek alarak işe başlayabilirsiniz. Sonrasında olumsuz bir cümlenizi fark ettiğinizde onu olumluyla değiştirmeyi bir alışkanlık haline getirebilirsiniz. Çoğunlukla kendisi hakkında olumlu ifadeler kullanan arkadaşlarınızı örnek almak da işe yarayabilecek yöntemlerden biri.

3. "Biri ya da diğeri" Tarzı İkilik Oluşturan Düşünce Tarzını Azaltın.
İkilik oluşturan veya hepsi ya da hiçbiri gibi düşünceler hareketlerimizi kısıtlar. Örneğin,
"Bütün iyi işler matematik gerektirir." gibi bir ifade matematiğe ilgili değilseniz kariyer seçeneklerinizi oldukça kısıtlar. Böyle bir düşünce "Bazı organizasyonlarda yüksek maaşlı işlerin bir kısmı, diğer becerilerinin yanı sıra matematik becerileri de olan kişiler tarafından yürütülmektedir." gibi bir düşünce ile değiştirilebilir. Böylece kesin yargılara varmaktansa hangi işlerin bu beceriyi daha çok gerektirdiğine dair bir derecelendirme yapabiliriz. Kariyerle ilgili karar verme süreçlerinde çok az kesin yargı bulunmaktadır, bu yüzden durumları, zamanlamayı, insanları, organizasyonel farklılıkları göz önünde bulundurarak karar vermek önem taşır.

4. Kendinizi Kontrol Etme Becerinizi Geliştirin.
Kendimizi kontrol etme becerisini geliştirirsek davranışımızı etkileyen faktörleri daha iyi yönetebiliriz. Örneğin; ailenizden biri neden biyoloji okumadığınızı sorduğunda 10'a kadar saymak, bir staj/iş mülakatı öncesi nefes alma tekniklerini uygulamak, kariyer seçenekleriniz hakkında endişeli hissettiğimizde kafamızda sakinleştirici bir imaj canlandırmak kendinizi kontrol etme becerinize katkı sağlayabilir.

Career Development and Planning: A Comprehensive Approach (3rd Edition): Robert C. Reardon, janet G. Lenz, James P. Sampson, Jr., Garry W. Peterson, Cengage Learning, 2009