STEM'in Güzel Hâli

STEM ile ilgili faydalı bilgileri içeren bu yazımız için keyifli okumalar dileriz.

21. yüzyıl, yeniliklerin, mesafelere rağmen iletişim kurmanın, eğitim almanın ve daha nicelerinin kapılarını teknoloji ile birlikte bizlere açtı. Her birimiz, cebimize sığabilecek kadar küçük cihazlarla tüm yaşantımızı kontrol edebiliyoruz. Çok büyük kolaylık doğrusu. Eskiye nazaran daha konforlu bir yaşam belki. Bu güzellikler yanında gerek bireysel, gerekse evrensel problemler ile karşılaşabiliyoruz. STEM, tam da bu noktada devreye giriyor aslına bakarsak. Karşılaştığımız problemleri, 21. yüzyıl becerilerini ve imkanlarını kullanarak çözümleyebilmemize, ya da çözüm önerileri getirebilmemize yardımcı oluyor. Peki nedir bu STEM? STEM, problemlere yenilikçi bir bakış açısı kazandırırken, aynı zamanda Science, Technology, Enginering, Mathematics disiplinlerinin birlikte çalışmasını temel alan bir eğitim yaklaşımıdır.

Pandemi öncesinde de ilgi duyduğum bu yaklaşımla, 2018 yılında katıldığım bir çalıştayda tanıştım aslında. Farkındalığımın artmasına, hatta bu alanı daha çok merak etmeme neden olan bu çalıştayın ardından, pandemi ile birlikte Bahçeşehir Üniversitesi Bütünleşik STEM Lider Öğretmen Eğitim Programına dahil oldum. Bu süreçte beni en çok, yeniden öğrenci olmak mı, yoksa öğrenen ve eğitimdeki yenilikleri takip eden bir öğretmen olmak mı heyecanlandırdı, bilemiyorum. Ama öğrendiklerimi derslerimde uyguladıkça ve öğrendiklerimin etkilerini gözlemledikçe, "İyi ki öğretmenim ve iyi ki STEM Lider Öğretmeni olma yolunda ilerliyorum." dedim. 

Eğitim sürecinde teorik derslerin ardından kendi ders planlarımızı yazmaya başladık. Hem uygulayıcı öğretmen olarak benim, hem de öğrencilerimin en çok keyif aldıkları ders planı, tabii ki içinde oyun da barındıran, temelde 6. sınıf ısı yalıtımı ve enerji kaynakları kazanımlarını kapsayan plan oldu. STEM uygulamalarını çevrimiçi eğitimle birlikte götürmek, özellikle pandemi döneminde biraz daha zor. Fakat, öğrencilerinizi tanıyor ve onları neyin motive edeceğini tahmin edebiliyorsanız, işiniz biraz daha kolaylaşıyor. Ben de bu planı oluştururken tam olarak bundan yararlandım. Dersimiz esnasında, günümüz çevre problemlerinden birinin hava kirliliği olduğundan ve elbette ki bu kirliliğe nelerin yol açtığından bahsettik. Bu kirliliğin önüne geçebilmek için neler yapılabilirdi? Birçoğu çözüm önerileri getirmeye başlamıştı bile. "Bu çözümleri gösteren bir maket mi yapsak?" dediğimde, "Hocam nasıl yapalım biz maket? Malzememiz yok ki. Biz kısıtlamalar nedeniyle evden çıkamıyoruz ki." itirazları, bu yazıyı okurken bile kulağınıza gelmiştir. Evet, tam da böyle oldu. Birçoğunun teneffüsteki konuşmalarından, Minecraft'ı sevdiklerini biliyordum. Eğitim içeriği olarak da kullanılan Minecraft ile ilgi çekebileceğimi düşündüm. Krizi fırsata çevirmek mi dersiniz bilemem, ama hedeflediğim tepkiyi gösterdiler. Sunum günü geldiğinde, öyle güzel dünyalar tasarlamışlardı ki, yaratıcılıklarına hayran kalmamak mümkün değildi. Daha kuzeyde, soğuk bir iklimde bir şehir tasarlayan da vardı, yaptığı evin bahçesinde hayvan yetiştirip, doğal yaşam, tarım ve ekonomiyi desteklemeyi hedefleyen de. Tasarladıkları eve, bir tehlike anında kaçabilecekleri sığınak yapanlar da vardı, deprem gibi bir doğal bir afette acil toplanma alanı yapanlar da. En güzeli de, hem bu uygulamayı yaparken, hem de sunum aşamasında gerçekten keyif aldıklarını görmek oldu. Sınıfın en itirazcıları, ödev yapmaya gönüllü olmayanlarının, en önce bitirip heyecanla sunmalarına ve tasarımlarını savunmalarına mı, yoksa "Hocam bize yine böyle bir ödev verin." demelerine mi sevinsem inanın bilemedim. Başta da demiştim ya, ben bu süreçte en çok "İyi ki öğretmenim!" dedim. Bunun gibi daha birçok sebeple, STEM uygulamalarının geleceğimizin mimarları olan çocuklarımızın hem problem çözme becerilerinin, hem de yaratıcılıklarının gelişimine destek olduğunu görmek ve öğrencilerime bu süreçte yol gösterici olmak paha biçilemez bir mutluluktu. Dersimde öğrencilerim ile uyguladığımız bu ders planını 8 Mayıs 2021 tarihinde çevrimiçi olarak gerçekleştirilen STEM Öğretmen temalı 7. Eğitimde Değişim Konferansının "İlham Ver" bölümünde sunma ve bu alana ilgi duyan meslektaşlarımla buluşma imkanı da buldum.

Yılın sonuna geldiğimiz şu günlerde ise, eğitimimi tamamlayıp STEM Lider Öğretmen olmanın da mutluluğunu yaşıyorum. Tüm dünya için zorlu bir süreçten geçiyor olsak da, öğrenmenin sonu yok. Geriye dönüp baktığımda, güzel deneyimler kazandığım, heyecan verici ve her yeni bilgiyle biraz daha zenginleştiğimi fark ettiğim bir yıl oldu.

Fatmanur DİLERBAY

Kimya ve Fen Bilgisi Öğretmeni & Ortaokul-Lise STEM Zümre Başkanı

Uğur Okulları İzmir Karşıyaka Kampüsü