Yurtdışında Hekimlik : İsveç'te Tıp Uzmanlık Eğitimi

İsveç'te tıp uzmanlık eğitimi hakkında yazdığımız, oldukça bilgi verici ve yararlı detaylar içeren bu yazımızı mutlaka okumalısınız. Keyifli ve deneyim dolu okumalar!

Bu yazımızda İsveç'te asistanlık eğitimine başlamak isteyen ve Türkiye'de uzmanlık eğitimini tamamlayıp kariyerine ve hayatına İsveç'te devam etmek isteyen tıp fakültesi öğrencileri ve doktorlar için süreçlerden kısaca bahsedecek, belli başlı soruları yanıtlayacak ve süreç açısından şart olan İsveç'in kurumsal sitelerine sizi yönlendireceğiz.

Uzun yıllardır süregelen refahı, aile yaşamına uygunluğu, çalışma koşullarının rahatlığı ve sosyal ortamı sebebiyle dünyada olduğu kadar Türkiye'de de kariyerden ziyade yaşam için tercih edilen yerlerin arasına konulan İsveç'te tıp uzmanlığınızın denkliği ya da orada asistanlık yaparak sonunda uzmanlığını almak isteyen doktor ve tıp öğrencileri için gerekli bilgileri yazımızın devamında kolaylıkla bulabileceksiniz. O halde başlayalım!

İsveç'te gerek asistan gerekse de uzman doktor konusunda büyüyen ve halihazırda bile fazlasıyla bir açık mevcut bu yüzden İsveç hükümeti de hem uzmanlığını orada yapmak isteyen hem de uzmanlığının denkliğini almak isteyen doktorlar için çeşitli kolaylıklar sağlamaktadır. Elbette bunlar için bazı gereklilikler de mevcuttur fakat Türkiye'deki TIPDİL, TUS sınavları, zorunlu hizmetler gibi konular göz önünce bulundurulduğunda ise İsveç pek çok açıdan cazip hale gelmektedir. Öncelikle isterseniz denklik almak isteyen bir doktor isterseniz de asistanlığını orada yapmak isteyen bir tıp öğrencisi olun İsveç sizden C1 seviyesinde İsveççe bildiğinizi gösteren bir belge talep ediyor ve özellikle konu tıp uygulamaları olunca da yurt dışı hayallerinin başladığı noktada hayal edilen ülkeye yönelik bir dil eğitiminin de başlaması zorunlu bir hale gelmektedir. Elbette pek çok kişinin de aklına gelen "İsveççeyi öğrenmek zor mudur? Bunu yapabilir miyim? Dili öğrenmeye nereden başlamalıyım?" gibi soruların cevapları bu yazımızın konusu olmadığından bu sorulara detaylı bir şekilde cevap da bulamayacaksınız fakat bu kadar elzem bir konuyu da es geçmek olmazdı bu yüzden kısaca birkaç noktadan bahsetmeden geçmeyelim. Öncelikle İsveççe Hint-Avrupa dil grubunun, Cermen dil ailesi grubunun kuzey koluna aittir yani sevgili okuyucu İsveççe kökeninden ötürü İngilizce ve Almancaya dair pek çok belirgin özellik barındırmaktadır bu yüzden bu dillerdeki kurallar ve bu dillerin kullanım şekillerinin sizdeki yansımalarını dikkate alarak seçiminize en baştan yön verebilirsiniz ki bu dili öğrenmek süreci ise yine tamamen kişiye bağlı olarak değişmektedir ve buna dair önerilebilecek iki kurum İsveç Enstitüsü'ne dair bir site olan https://learningswedish.se/courses/11 ve İsveç'teki yetkin dil kursu hizmeti de veren Folksuniversitetet' in sitesi olan https://www.folkuniversitetet.se/in-english/. Her şeyden önce C1 seviyesi İsveççe belgenizi almak için diğer Avrupa ülkelerindeki gibi belgenizi İsveç'teki sabit bir kurumdan alma gibi bir zorunluluğunuz yoktur. İsveç'te bulunan dil okullarının herhangi birinden sertifikanızı almanız yeterli ve sınav yapılan bir merkez bulmak da gayet kolay fakat iş Türkiye ayağında biraz farklı. Bu sertifika sınavını İsveç devletinin de kabul edeceği şekilde yetkili olarak yapan 2013'ten beri belki de en çok tercih edileni halihazırda İsveç'teki Folksuniversitetet bünyesinde bulunan bir İsveççe öğretmeninin "Svedeks" adlı programı fakat pek çok tecrübeli doktorun da söylediği üzere bu demek değildir ki kurs bittiği anda hem yaşama hem de iş hayatına hazırsınız!

Her şeyin başı olan dil konusunu bir kenara bırakırsak bunu hallettikten sonra sırada başvuru süreci var. Pek çok Avrupa ülkesindeki süreçten aşina olunabilecek olan bu adımda size önerilen şey bir iş teklifini garantileyip kolaylıkla öğrenci vizenizi almanız ve sürece bu şekilde başlayarak devam etmeniz aksi takdirde süreci uzaktan yönetmek zorunda kalabilir ve hem dilinizi kullanamama hem de bazı bürokrasi basamaklarının zorluğu açısından durumu yeterince yönetemeyebilirsiniz. Öncelikle dilin ardından halledilmesi gereken ilk şey tıp eğitiminizi yani tıp fakültesinde geçirdiğiniz 6 yılınızı denkleştirmek. Bunun için internet adresi https://www.socialstyrelsen.se/olan İsveç'teki tek yetkili devlet kurumu İsveç Ulusal Sağlık ve Refah Kurulu'ndan onay almanız beklenmektedir. Türkiye'deki fakülte eğitiminizin denkliğini almak için size gereken yönergeler ve gerekli olan belgeler belirttiğimiz internet adresinde her dönem güncellenerek bulunuyor bu yüzden burada kesin şeyler yazmaktansa hükümet politikaları gereği belirttiğimiz adresten güncel bir şekilde bunu takip etmeniz en iyisi. Ardından gelen bölüm ise pek çok Avrupa ülkesindeki sistemden de aşina olunabileceği gibi geçilmesi gerekilen teorik ve pratik bilgi kısımlarından oluşan ve yüksek düzey İsveççe gerektiren iki aşamalı bir tıp bilgi sınavı (Kunskasprovet). Bu sınavlar için göz atılması önerilebilecek kaynakların içerisinde ise önerilebilecek platformlardan biri olarak https://www.hypocampus.se/ adresi öne çıkmaktadır. Sonraki süreç ise en azından 18 ay boyunca farklı tıp alanlarının servislerinde sürdürmeniz gereken bir staj dönemi ve sonrasında ise yaklaşık 6 ay süren ve belirlediğiniz alanda geçireceğiniz ve tıbbi bilgileriniz, kararlarınız, hastalara karşı davranışlarınız ve genel tutumunuzun değerlendirileceği bir deneme süreci. Bundan sonrasında ise öncelikle işin büyük kısmını bitirmenin rahatlığını yaşayabilir ve sonrasında ise hemen arkasından gelecek olan İsveç kanunları kapsamında olan temel sosyal ve medikal alanda almanız zorunlu olan bir topluluğa dahil olma kursuna hazırlanmak. Tüm bunlardan sonra ise tıp alanındaki lisansınıza belki kolaylıkla olmasa da rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Bu süreçlerin zaman zaman uzunluğu ve malum pandeminin de getirdiği koşullar dikkate alındığında tecrübeli doktorlardan öneri 5 yıllık yerine 10 yıllık bir pasaport alınması yönünde oluyor.

Peki bunun ötesinde yine yurt dışında doktorluğa yönelik olan temel sorulardan birine daha cevap verelim. "Danışmanlık şirketine başvurmalı mıyım?" Öncelikle bu kişisel yolculuğunuza belli başlı destekleri dahil etmek ya da etmemek tamamen kişisel bir konu ve bu yolculuğunuzda size yardımcı olabileceği kadar sizin sürecinize, hevesinize ve cebinizdeki cüzdana zarar verebilme ihtimali olan bu şirketlere ya da hangisine güvenip güvenmeyeceğiniz konusu tamamen sizin tercihlerinize ve araştırmanızın etkinliğine bağlı bir konu. Aynı şekilde sıkça sorulan sorulardan da biri olan "Belgeleri İngilizce mi yoksa İsveççe mi göndermeliyiz?" konusunda İngilizce ve İsveççe arasında ikilemde kalınsa da Türkiye' deki şartlar göz önünde bulundurulduğunda gerek maliyet gerekse de çeviriyi yaptıracak yetkin bir kurumun ya da kişinin bulunma kolaylığı açısından İngilizce çevrilmesi yeterli ve uygundur.

Elbette bu kadar uzun süren hem tıp eğitimi hem de denklik süreçlerinin ardından İsveç maaş konusunda beklentiyi makul düzeyde karşılıyor. Daha açıklayıcı olması açısından aylık:

Düşük: 38.900 SEK (İsveç kronu) = 4517.21 $

Ortalama:106.000 SEK = 12309.11 $

Yüksek: 179.000 SEK = 20786.14 $

Şekilde doktor maaşları yer almaktadır fakat düşük - orta arası grubun da epeyce kısıtlı olduğunu ve bizim alışageldiğimiz şekilde tam zamanlı bir iş pozisyonu olmadığını da söylemeden geçmeyelim. Günümüzde 1 İsveç kronunun 0,12 dolar ettiğini düşünürsek yanında yer aldığı üzere bu maaşların dolar karşılığını da görebilirsiniz ki bu maaşlar Avrupa standartlarında yüksek olarak kabul edilip aynı zamanda İsveç'teki refahtan ötürü de sizin ve birlikte yaşamayı düşündüğünüz insanların maddi ihtiyaçlarını fazlasıyla karşılayacaktır. Yine benzer şekilde asistan doktor maaşları da sabit olmayıp geniş bir aralık içinde olmasına rağmen ortalaması yıllık 74,700 SEK = 8672.85 $ gibi bir miktara denk gelmektedir.